این معلولان علاوه بر مشکلاتی که در زمینه اشتغال، مسکن، دریافت خدمات حمل و نقل، آموزشی و بهداشتی و درمانی دارند به دلیل فقدان مناسب‌ سازی محیط و معابر شهری از حضور و مشارکت اجتماعی در عرصه های مختلف نیز محروم هستند.
به گفته‌ معاون توانبخشی سازمان بهزیستی گلستان؛ این استان با توجه به رقم 2.6 درصدی معلولیت از مناطق نیازمند به خدمات‌ رسانی بیشتر به جامعه معلولان است.
کمال سلمانی نیا با بیان اینکه نرخ معلولیت در این استان از میانگین کشوری یک درصد بیشتر است، افزود: نامناسب بودن معابر و مبلمان شهری و محیط به گونه ای بوده که در بسیاری از مواقع این قشر را که برخی از آنان توانمندی های بالایی دارند خانه نشین کرده و مانع از فعالیت اجتماعی آنها می شود.
یکی از این معلولان ساکن گرگان در این زمینه به خبرنگار ایرنا گفت: اینکه ما مشکلات جسمی و حرکتی داریم دلیل نمی شود که همین میزان توانائی حرکت را با نامناسب بودن فضای شهری از ما بگیرند.
احمدرضا عامریان افزود: بسیاری از معلولان توانایی های بالایی حتی در مشغول به کار شدن و رفع مشکلات اقتصادی خود دارند، اما تامین نشدن زیرساخت های تردد و نامناسب بودن مبلمان شهری باعث شده که روحیه کارو فعالیت را از دست بدهند.
وی ادامه داد: همچنین بسیاری از ادارات، سازمان ها و ارگان ها آسانسور و حتی مسیر تردد معلولان را ندارند و این مراجعه افراد معلول برای پیگیری کارها را دشوار و غیر ممکن می کند.
معصومه رضوی نیا دیگر معلول گرگانی نیز گفت: متاسفانه برخی به عنوان فردی ناتوان به معلول می نگرند، درحالی که این قشر در صورت تامین امکانات توانایی موفقیت در بسیاری از فعالیت ها و کارها را دارد.
وی افزود: از مسئولان انتظار داریم تا در زمینه مبلمان شهری و فراهم کردن امکانات تردد معلولان در جامعه نظارت بیشتری داشته و همچنین یک فضای مناسب برای نشست های این قشر و مراکز تفریحی ویژه معلولین ایجاد نمایند.
این معلول تصریح کرد: یکی دیگر از مشکلات ما نداشتن رمپ ویژه تردد در پاساژها و یا ساختمان های پزشکان بوده و مراجعه افراد معلول را به این مکان ها با مشکل مواجه کرده است.
یک کارشناس ستاد مناسب سازی محیط و مبلمان شهری گلستان گفت: مناسب ‌سازی یعنی عدالت در دسترسی به خدمات و احترام به کرامت همه انسان ها است.
رضا شاه حسینی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: توجه به مناسب‌ سازی ساختمان ‌ها، معابر و مبلمان شهری و رعایت استانداردهای شهرسازی و معماری به هنگام طراحی و ساخت پروژه‌ های شهری و روستایی و بهره‌ گیری از اصول برابر در استفاده، انعطاف‌ پذیری و بهره مندی ساده می تواند کمک شایانی به ایجاد جامعه ‌ای نماید که زندگی در آنها ایمن، راحت و فارغ از بسیاری از دغدغه‌ های روانی حاصل از عدم مناسب ‌سازی باشد.
به گفته وی؛ امری که نیازمند همراهی و همدلی دستگاه ‌ها و ارگان ‌های ذیربط و به‌ خصوص شهرداری ها و شوراهای اسلامی شهر به ‌عنوان متولی امور شهری است.
وی بیان کرد: براساس ماده 2 قانون جامع حمایت از حقوق معلولان مناسب‌ سازی یک الزام است و اگر به ساختمانی که الزامات مناسب سازی در آن رعایت نشده، شهرداری پایان کار دهد، می توان از شهردار شکایت کرد، هر چند متاسفانه برای این تخلف نمونه‌ های فراوانی را می ‌توان در سطح استان مشاهده نمود.
وی همچنین از اقدامات مثبتی که در این زمینه انجام شده است، قدر دانی کرد.
شاه حسینی با بیان اینکه سالانه حدود 80 هزار مترمربع مناسب سازی پیاده رو در شهر گرگان انجام و پل‌ های مکانیزه عابرپیاده و نیز پارک‌ های دارای دسترسی مناسب احداث می شود، افزود: در سامانه‌ مناسب ‌سازی ملی ایران حدود 20 پارک محله‌ ای گرگان حائز رتبه‌ دسترسی نقره ‌ای شده ‌اند که اگر در این مکان‌ ها امکانات تردد و نیز سرویس بهداشتی ویژه معلولان نیز درنظر گرفته می ‌شد، آنها قادر به دریافت نشان طلایی بودند.
این عضو هیات مدیره کانون سراسری تشکل های معلولین کشور با انتقاد از روند کند اقدامات صورت گرفته برای معلولان گفت: حمل و نقل عمومی گرگان برای افراد دارای معلولیت مناسب نیست.
وی با اشاره به مناسب سازی یک اتوبوس شهری گرگان برای استفاده معلولان اظهار کرد: اما این یک اقدام نمونه ای بود و نباید فراموش کنیم که حمل ونقل عمومی نیازمند مناسب سازی است.
رییس کمیسیون فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شورای اسلامی شهر گرگان نیز با اشاره به اینکه در زمینه مناسب سازی مبلمان شهری تلاش هایی صورت گرفته اما پدیده ای زمان بر است، گفت: اقداماتی از قبیل آسانسوردار شدن برخی از پل های روز گذر و پل عابر پیاده انجام شده که نشان می دهد مسئولان شهری نسبت به مناسب سازی فضای شهری برای معلولان توجه داشته و این مساله باید از سوی دیگر بخش ها نیز مد نظر باشد.
ابراهیم جرجانی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: ایجاد رمپ و مناسب سازی ورودی پاساژها، هتل‌ ها و سایر مکان ها نیز باید انجام شود.
وی بر ایجاد بازارچه دائمی برای عرضه تولیدات معلولین نیز تاکید کرد و افزود: با هماهنگی های انجام شده با سازمان فرهنگی ورزشی شهرداری نوبت های (سانس) رایگان برای استفاده معلولان در برخی سالن ها و اماکن ورزشی زیرپوشش درنظر گرفته شده و همچنین استفاده از خانه فرهنگ و تمام کلاس ها برای این قشر رایگان است.
رییس اداره بهزیستی شهرستان گرگان گفت: مناسب سازی مبلمان شهری و مسیرهای تردد معلولان بحث جدیدی نیست و همیشه با آن درگیر بوده ایم و باید اجرایی شود و در زمینه خرید اتوبوس های جدید نیز این مساله لحاظ شود.
فرشته کابوسی در گفت و گو با ایرنا عنوان کرد: باید مناسب سازی قبل از صدور پروانه و ساخت محل های تجاری، اداری و همه مکان های عمومی در نقشه دیده شود.
وی به نامناسب بودن ساختمان های مختلف اداری در شهر گرگان اشاره کرد و یادآور شد: مصوبه شفاهی پارک ویژه معلولان گرفته شد و همه مراکز وابسته را می توان در آن تجمیع کرد.
کابوسی به ضرورت ایجاد بازارچه ویژه فروش محصولات تولیدی معلولان شهرستان اشاره کرد و گفت: این قشر توان پرداخت اجاره غرفه را نیز نداشته و نباید از آنان هزینه ای دریافت شود.
معاون زیربنایی، حمل و نقل و ترافیک شهرداری گرگان؛ مناسب سازی رفت و آمد معلولان را یکی ازنیازمندی های اساسی بیان کرد و گفت: کم توجهی به ایجاد رمپ های استاندارد و وجود دست انداز در مسیرهای مختلف از جمله مشکلات در تردد معلولان است.
علی رضا حاج محمدعلی با بیان اینکه آنچه امروزه در دانشگاه به عنوان اصول شهرسازی تدریس می شود، در ایران مصداق ندارد، اظهارکرد: علاوه بر ساخت و ساز باید فرهنگ سازی هم اتفاق بیفتد.
وی درادامه از برنامه تجهیز پل های عابرپیاده واقع در شهرک بهارستان و شهرک شهریار گرگان برای تردد راحت سالخوردگان و معلولان نیز خبر داد و گفت: تامین بالابر ویلچر کمترین کاری است که برای تردد معلولان توسط ناوگان حمل و نقل عمومی باید انجام گیرد.
حاج محمدعلی تصریح کرد: همچنین با لحاظ موضوع در بودجه عمرانی شهرداری، تلاش می شود که تردد معلولان به وسیله اتوبوس با ارائه کارت معلولیت رایگان شود.
سرهنگ ایوب شرافتی رییس پلیس راهنمائی و رانندگی استان گلستان نیز با تاکید بر رعایت حقوق شهروندی افراد دارای معلولیت گفت: طبق قانون توقف خودروهای فاقد پلاک معلولین در پارکینگ‌های مخصوص معلولان که با رنگ آبی و تابلوی ویژه مشخص شده‌اند، جریمه دارد.
هماهنگی بین دستگاهی و تاکید بر اجرای مناسب سازی مبلمان شهری برای تردد و استفاده معلولان، زمینه ساز حضور بیشتر این قشر در جامعه و بهره مندی از ظرفیت و توانمندی آنان در بخش های مختلف و از ضرورت های اولیه اجتماع است که به نظر می رسد گلستان برای رسیدن به این باور نیازمند فرهنگ سازی بیشتری و شتاب در اجرایی شدن آن است.