باید ذهن‌ها را در جامعه نسبت به معلولان مناسب‌سازی کنیم
نشست خبری مدیرکل بهزیستی استان تهران به مناسبت هفته بهزیستی برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی بهزیستی استان تهران، اصغر باقری در نشست خبری امروز خود که به مناسبت هفته بهزیستی در محل بهزیستی استان تهران برگزار شد، گفت: طی سال گذشته سه میلیون و ۷۰۰ نفر از خدمات سازمان بهزیستی استان تهران بهره‌مند شدند که سه میلیون و ۲۰۰ نفر آنها از آحاد جامعه بودند و ۴۵۰ هزار نفر نیز خدمات مداخله‌ای دریافت کردند.
وی ادامه داد: در حال حاضر ۲۴۵۰ مرکز به عنوان شرکای اجتماعی بهزیستی از ما مجوز دریافت کرده‌اند و سازمان بهزیستی نیز بر عملکرد آنها نظارت می‌کند.
مدیرکل بهزیستی استان تهران با بیان اینکه مسئولیت اجتماعی در جامعه بسیار کم شده است، گفت: امروز جامعه نسبت به مسئولیت خود کم اطلاع است تا جایی که اگر معلول نابینایی بخواهد در خیابان تردد کند مردم گمان می‌کنند که او متکدی است و به وی نگاه صدقه‌ای دارند؛ در حالیکه این نوع نگاه زیبنده نیست.
باقری در ادامه مناسب‌سازی معابر و اماکن شهری را به عنوان اولین نیاز معلولان برشمرد و گفت: آرزوی دیرینه‌ای داریم که رمپی در ساختمان‌ها زده شود و یا خط‌های سفید خیابان به جوی‌های بدون پل نرسند.
باید ذهن‌ها را در جامعه نسبت به معلولان مناسب‌سازی کنیم
وی ادامه داد: در حال حاضر مواردی داریم که افراد، معلول خود را پنهان می‌کنند و گمان می‌کنند اگر جامعه بفهمد که خانواده آنها دارای فرد معلول است با آنها برخورد بدی خواهد شد که در این حوزه نیاز است مناسب‌سازی ذهن در کشور صورت گیرد.
مدیرکل بهزیستی استان تهران در ادامه با بیان اینکه هم اکنون چیزی به نام شیرخوارگاه در دنیا وجود ندارد و در سایر کشورها برای نگهداری کوکان بی‌سرپرست افراد ثبت نام می‌کنند گفت: این موضوعات در جامعه ما خاک خورده است.
باقری ادامه داد: بهزیستی در بحث پیشگیری از معلولیت‌ها سازمانی مداخله‌گر و غیربیمه‌ای است اما ناکارآمدی سایر دستگاه‌ها هم بر گردن ما می‌افتد به طوری که اگر بیکاری در جامعه افزایش یابد دامن جامعه هدف ما را می‌گیرد.
باقری در ادامه با بیان اینکه بیش از ۹۸ هزار نفر طی سال گذشته از خدمات پیشگیری از معلولیت بهره‌مند شدند، تصریح کرد: این خدمات در جهت پیشگیری از نابینایی، ناشنوایی، مشاوره ژنتیک و... به آنها ارائه می‌شود به طوری که ۴۷۷ هزار کودک طی سال گذشته در طرح غربالگری نابینایی شرکت کردند. ۸۸ هزار نفر غربالگری شنوایی شدند و ۲۳ هزار زوج نیز آموزش مشاوره‌ای ژنتیک را دریافت کردند.
مداخله‌ای در وظایف وزارت بهداشت نداریم
مدیرکل بهزیستی استان تهران بر کم کاری وزارت بهداشت در بحث «مشاوره ژنتیک» با سازمان بهزیستی انتقاد کرد و گفت: وزارت بهداشت به دنبال آزمایش تالاسمی قبل از ازدواج است اما بهزیستی به بررسی شجره و مشاوره ژنتیک قبل از ازدواج تأکید دارد. این وزارتخانه فکر می‌کند که بهزیستی می‌خواهد در کار آنها مداخله کند تا جایی که هر چه تلاش کرده‌ایم به جایی نرسیدیم،در حالی که راه‌اندازی مراکز مشاوره ژنتیک توسط بهزیستی در برنامه ششم توسعه آمده و قانون این اجازه را به ما داده است و ما کاری با روند درمانی در این زمینه نداریم و در وظایف وزارت بهداشت مداخله نمی‌کنیم.
باقری در ادامه با بیان اینکه ۲۱۲۷ کودک طی سال گذشته در ۲۲ مهد کودک آموزش پیشگیری از اعتیاد دریافت کرده‌اند، گفت: ۳۰۶ هزار نفر نیز طی یک سال گذشته در محلات روستایی و شهری با همکاری ۸۸ NGO خدمات پیشگیری از اعتیاد را دریافت کردند.
وی در ادامه با بیان اینکه ۳۲۴ هزار نفر در آگاه‌سازی پیشگیری از اعتیاد مشارکت داشتند در خصوص خط تلفنی ۱۴۸۰ نیز اظهار کرد: ظرفیت این خط طی یک سال گذشته از ۲۶ خط به ۶۲ رسید و ۱۸۰ هزار و ۹۸۰ نفر نیز با آن تماس گرفتند که ۷۳ هزار و ۴۹۳ نفر آنها نیز مشاوره حضوری دریافت کردند.
مدیرکل بهزیستی استان تهران همچنین از وجود ۱۵۵ مرکز درمان سرپایی در کشور خبر داد و گفت: متادون این مراکز از طرف وزارت بهداشت تأمین می‌شود و طی یک سال گذشته ۹۱۷۷ نفر به این مراکز مراجعه کرده و خدمات دریافت کردند.
وی در خصوص مراکز اقامتی میان مدت نیز گفت: هم اکنون ۱۹۶ مرکز اقامتی میان مدت (ماده ۱۵) در استان تهران فعال است که طی یک سال گذشته ۵۳ هزار و ۷۱۳ نفر از آن خدمت دریافت کرده و یک تا سه ماه در این مراکز اقامت داشتند.
باقری در ادامه با بیان اینکه امروز دغدغه جامعه ما این شده است چرا تعداد معتادان متجاهر حاضر در سطح شهر کاهش پیدا نمی‌کند؟ افزود: وقتی نرخ بیکاری در جامعه بالا باشد و حتی افراد غیرمعتاد هم دغدغه اشتغال داشته باشند و دستشان از بازار کار کوتاه باشد، وضعیت معتادان و معلولان نیز در این میان بسیار بدتر خواهد شد. این در حالی است که بسیاری از معتادان حاضر در مراکز بهزیستی با خانواده‌های خود قطع رابطه کرده‌اند و مجموع این عوامل باعث آسیب‌پذیری بیشتر آنها می‌شود.
مراکز بهاران عملکرد مطلوبی ندارند
وی از عدم راه‌اندازی مراکز بهاران انتقاد کرد و گفت: قرار بود در هر منطقه تهران دو مرکز بهاران توسط شهرداری تهران راه‌اندازی شود تا افراد پس از طی دوره درمان مراحل بازتوانی خود را در این مراکز طی کرده و مراکز بهاران به صورت بین راهی این افراد را پذیرش کنند تا پس از رسیدن به اشتغال از آنجا ترخیص شوند، در حالی که هم اکنون جای چنین مراکزی در تهران خالی است.
وی تصریح کرد: شهرداری به تعهد خود در این زمینه عمل نکرده است و امروز فقط ۳۰ مرکز بهاران در تهران وجود دارد که همین تعداد هم به نحو درست و به روش صحیح راه‌اندازی نشده و عملکرد مطلوبی ندارند. به همین دلیل نیاز است که این مراکز بین راهی به شکل مطلوب در کشور و استان تهران راه‌اندازی شوند تا چهره شهر از این حالت کریه‌المنظر خود از لحاظ تعداد معتادان متجاهر حاضر در سطح شهرها بهبود یابد.
مدیرکل بهزیستی استان تهران در ادامه به DIC (مراکز کاهش آسیب) نیز اشاره کرد و گفت: این مراکز به منظور جلوگیری از ابتلای معتادان به ایدز، هپاتیت و بیماری‌های عفونی حفاظت می‌کند و طی یک سال گذشته ۱۲ هزار و ۵۶۳ نفر از این مراکز خدمت دریافت کرده‌اند.
باقری ادامه داد: برخی از خدمات کاهش آسیب خود را نیز طی یک سال گذشته در مراکز پر خطر و پاتوق‌ها مستقر کرده‌ایم که از این طریق ۲۳ هزار و ۳۷۰ نفر خدمت دریافت کرده‌اند.
مدیرکل بهزیستی استان تهران در ادامه به جمع آوری معتادان متجاهر نیز اشاره کرد و گفت: باید در جمع آوری معتادان متجاهر دقت داشته باشیم و آنها را از مقابل DICها و شلترها جمع‌آوری نکنیم زیرا فردی که به DIC و یا شلتر مراجعه می‌کند پذیرفته است که بهبود یابد و باید به آن زمان بدهیم نه آنکه اقدامات جمع‌آوری خود را از مقابل این مراکز آغاز کنیم.
باقری در ادامه گفت: 3839 نفر طی یک سال گذشته از خدمات شلترها استفاده کرده‌اند. طی یک سال گذشته 1086 نفر هم در مراکز باشگاه‌های مثبت که خاص مبتلایان به ایدز است خدمت دریافت کرده‌اند.
مسوولیت مراکز ماده 16 به دوش بهزیستی انداخته شد
مدیرکل بهزیستی استان تهران در خصوص مراکز ماده 16 نیز گفت: بر اساس قانون مبارزه با مواد مخدر تا امروز وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مسئول مراکز ماده 16 بود، اما همانطور که در سال 81 بیماران روانی مزمن بدون دادن فضا و امکانات از وزارت بهداشت به کول بهزیستی انداخته شد، امروز هم در خصوص مراکز ماده 16 همین اتفاق افتاده و بهزیستی عهده‌دار این مراکز شده است.
وی در ادامه تاکید کرد: بر اساس ماده 80 برنامه ششم توسعه بهزیستی یا شهرداری‌ها باید متولی مراکز ماده 16 باشند که پیشنهاد دادیم در شهر تهران با وجود حجم آسیب و آنکه شهرداری تهران امکانات و اعتبارات خوبی در اختیار دارد، مدیریت مراکز ماده 16 به عهده بهزیستی باشد اما پیشتیبانی و تامین امکانات این مراکز به عهده شهرداری قرار گیرد. کمااینکه پیش از این نیز بهزیستی تهران با شهرداری تهران همکاری‌هایی داشته است.
به گفته وی در حال حاضر مجوز دو مرکز ماده 16 در خاورشهر و سعید آباد جاجرود با ظرفیت 260 و 300 نفر توسط بهزیستی به شهرداری تهران داده شده است.
مدیرکل بهزیستی استان تهران همچنین گفت: چنانچه فردی معتاد متجاهر باشد اما بیماری داشته و نیاز به طی مراحل درمانی داشته باشد آنها را در مراکز خود نمی‌پذیریم و افراد پس از غربالگری به مراکز ورود می‌کنند.
باقری همچنین گفت: اسفند ماه سال گذشته بهزیستی برای نخستین بار بدون همکاری ستاد مبارزه با مواد مخدر اقدام به غربالگری معتادین متجاهر کرد و از 4098 نفری که برای غربالگری به ما ارجاع داده شده بودند فقط 669 نفر یعنی کمتر از یک پانزدهم آنها پذیرش نشدند.
پیشنهاد ساخت شهرک ویژه زنان آسیب‌دیده غیرعلمی است
مدیرکل بهزیستی استان تهران در ادامه به پیشنهاد استانداری تهران مبنی بر ساخت شهرک بازتوانی زنان آسیب دیده اشاره کرد و گفت: هر گونه تجمع و جدا کردن افراد آسیب دیده خواه معلول، زن ویژه، کودک خیابان و ... باشد غیر علمی بوده و باید در ارائه خدمات اجتماعی به سمت کوچک سازی برویم. این در حالیست که هم اکنون هیچ قانونی هم در زمینه شهرک سازی برای زنان آسیب دیده در کشور وجود ندارد و این پیشنهاد غیر علمی است.
فعالیت 19 مرکز غربالگری ژنتیک در استان تهران
باقری در ادامه به ارائه خدمات مشاوره ژنتیک توسط بهزیستی نیز اشاره کرد و گفت: در حال حاضر 19 مرکز غربالگری ژنتیک در استان تهران وجود دارد و هیچ محدودیتی برای عدم شکل‌گیری ازدواج وجود ندارد اما چنانچه ضریب خطر افراد در غربالگری‌ها بالا تشخیص داده شود به خانواده اطلاع می‌دهیم اما منعی برای ازدواج زوجین صادر نخواهیم کرد.
مدیرکل بهزیستی استان تهران در ادامه با بیان آنکه 11 هزار و 37 زن سرپرست خانوار طی یک سال گذشته از خدمات بهزیستی استان تهران بهره‌مند شده‌اند گفت: بهزیستی یک گذرگاه و نه یک توقفگاه است. به همین دلیل به منظور توانمندسازی زنان سرپرست خانوار آن دسته از زنانی که دارای توانمندی‌های هم سطح باشند، گروه‌های «همیار زنان» را به صورت تعاونی تشکیل می‌دهند و از همین طریق در حال حاضر 641 زن سرپرست خانوار در حال آماده سازی شغلی هستند که پس از خروج از توانمندسازی از چرخه حمایتی بهزیستی خارج شده و پشت نوبتی‌ها به سیستم وارد می‌شوند.
به گفته باقری در حال حاضر 1500 نفر در حوزه اجتماعی تحت پوشش خدمات بهزیستی استان تهران هستند.
اختلالات هویت جنسی دارای کمترین علت تماس با اورژانس اجتماعی
وی در خصوص بیشترین مشکلات گزارش شده در اورژانس اجتماعی طی یک سال اخیر به ویژه در سال 95 گفت: بر اساس تماس‌های اورژانس اجتماعی 2467 گزارش کودک آزاری طی یکسال اخیر در تهران ثبت شده است. کمترین علت تماس مربوط به اختلالات هویت جنسی بوده که 9 نفر در این خصوص با اورژانس اجتماعی تماس برقرار کرده‌اند.
به گفته وی متقاضیان طلاق، خودکشی و سالمندآزاری نیز از دیگر موارد تماس با اورژانس اجتماعی بوده است.
ساماندهی 50 دختر فراری طی یکسال اخیر
مدیرکل بهزیستی استان تهران همچنین گفت: طی یک سال اخیر 50 دختر فراری نیز توسط بهزیستی استان تهران ساماندهی شده است.
باقری در ادامه به مراکز شبه خانواده اشاره کرد و گفت: 551 کودک در مراکز دولتی و 1498 کودک نیز در مراکز غیر دولتی بهزیستی استان تهران نگهداری می‌شوند که برای کودکان حاضر در مراکز غیردولتی بهزیستی ماهیانه برای هر کودک 420 هزار تومان به مراکز پرداخت می‌کند.
به گفته باقری شیرخوارگاه‌ها جزء مراکز حاکمیتی بوده که نمی‌توان آنها را به بخش خصوصی واگذار کرد. این در حالیست که اگر این امکان وجود داشت با وجود نیروهای داوطلب در این حوزه این بخش نیز به بخش خصوصی واگذار می‌شد.
مدیرکل بهزیستی استان تهران همچنین گفت: 2023 کودک طی یک سال اخیر توسط نزدیکان خود به سرپرستی گرفته شده‌اند و ماهیانه 330 هزار تومان هزینه نگهداری به آنها پرداخت می‌شود.
وی در رابطه با معلولان گفت: 57 هزار و 630 نفر تحت پوشش بهزیستی است که از این تعداد بیش از 12 هزار نفر نابینا یا کم‌بینا، 56 هزار جسمی‌حرکتی، 39 هزار ذهنی، 8 هزار روانی، 2 هزار اختلال شنوایی و 17 هزار صوت و گفتار است که بیش از هزار نفر نیز از این افراد دانشجو هستند.
وی گفت: 44 هزار نفر از معلولان مستمری‌بگیر و هزار و 163 نفر پشت نوبت مستمری هستند.
ارجاع دیرهنگام کودکان اتیسم غفلتی است که به وزارت بهداشت وارد است
وی در رابطه با اتیسم گفت: 4000 کودک اتیسم در استان تهران شناسایی شده در حالی که فقط شش مرکز در استان وجود دارد که 185 نفر را پوشش می‌دهند. ارجاع دیرهنگام کودکان اتیسم غفلتی است که به وزارت بهداشت وارد است چرا که سن 2 تا 6 سال زمان طلایی است که باید این کودکان شناسایی شود. اکنون طرح غربالگری در حال انجام است.
وی در ادامه گفت: 3972 کودک خیابانی در بهزیستی استان تهران دارای پرونده هستند که 62 درصد آن اتباع خارجی و 38 درصد ایرانی است و با مداخلات بهزیستی با همکاری 40 مرکز غیردولتی 1826 کودک به خیابان برنگشتند که از این میان 44 درصد ایرانی بودند.
وی در رابطه با مهد کودک‌ها، گفت: 870 مهد کودک وجود دارد که 45 هزار و 560 کودک از آن خدمات می‌گیرند.
مدیرکل بهزیستی استان تهران همچنین با بیان اینکه 2600 نفر پشت نوبت فرزندخواندگی هستند، گفت: در سه ماهه ابتدای سال 113 کودک به خانواده‌ها واگذار شده که نسبت به مدت مشابه در سال قبل سه برابر شده است.
باقری در مورد ظرفیت مراکز شبه خانواده بهزیستی نیز گفت: بهتر است که مراکز نگهداری از کودکان بی‌سرپرست می‌توانند 10 نفر را نگهداری کنند اما مراکز محدود است. ما اکنون به بیش از 12 نفر مجوز نمی دهیم اما قبلاً به 50 نفر هم می‌دادیم.
وی در خصوص آسیب‌دیدگان نیز گفت: 35 نفر به صورت مقیم در مراکز بازپروری خدمات گرفته‌اند و 2312 نفر در مسیر خدمات دفتر آسیب‌های اجتماعی قرار گرفته‌اند و برای دختران فراری نیز خانه امن و سلامت ایجاد شده است.